Niet begrijpen is juist goed!

Biopsycholoog Martine  Delfos is werkzaam als wetenschappelijk onderzoeker, therapeut, autisme-expert, docent, schrijfster en als vertaalster. Voor een volle zaal met 160 bezoekers hield ze maandagavond bij Handjehelpen een betoog over autisme en dat iemand niet begrijpen buitengewoon belangrijk is.

“Wat alle mensen willen, dat is een universele behoefte, dat is contact. Als je écht contact met mensen hebt kun je niet bang of boos zijn. Dan word je gehoord. En als je dan ook nog ‘beschikbaar’ bent, is het al helemaal mooi. Dat zijn twee hele belangrijke eigenschappen voor een vrijwilliger. Jullie hier in de zaal zijn stuk voor stuk belangrijk. En waar mensen heel vaak tegen iemand met een probleem zeggen ‘ik begrijp’ het, is dat helemaal niet zo. Met die houding help je helemaal niemand. Dan slaat het gesprek dood”, aldus Delfos.

Het grootste goed is juist het niet-begrijpen. Met die houding ga je vragen stellen, nodig je mensen uit om uit te leggen waar ze mee zitten, wat hen hindert of dwars zit. Als voorbeeld laat Delfos een filmpje zien over een kleine jongetje van vier op zijn eerste schooldag die niet durft te plassen op de wc.  De juf neemt alle tijd voor hem maar luistert niet. Ze voert vooral haar eigen theorieën uit. Stap voor stap het filmpje terugkijkend legt de professor vilein bloot hoe de goedbedoelde zogenaamde aandacht volledig de plank misslaat. Echt luisteren en er écht zijn is het devies.

Autisme en ontwikkeling
Delfos heeft autisme jarenlang ontrafeld en stelt dat bij een normale of ‘typische’ ontwikkeling een kind zich eerst sociaal-emotioneel ontwikkelt en dan zich pas cognitief ontplooit. Bij kinderen met autisme gaat dat precies andersom. Daarbij staat de cognitieve ontwikkeling voorop, gevolgd door de sociaal-emotionele kant. A-typisch dus. De reden dat kinderen met autisme soms agressief gedrag vertonen is vanwege het feit dat ze simpelweg ‘gek’ worden van het niet begrepen worden.

Een mooi voorbeeld van zo’n omgekeerde ontwikkeling betrof een 25 jarige jongen die al een universitaire graad op zak had. Zijn probleem was dat hij altijd te laat kwam op zijn afspraken. Simpelweg omdat hij niet wist wanneer hij nu precies klaar was met douchen. Die kennis had hij waarschijnlijk al op tweejarige leeftijd op kunnen doen ware het niet dat hij toen al druk bezig was sommen maken en het berekenen van de zwaartekracht. Delfos gaf hem tijdens een consult deze simpele tip: Je bent klaar met douchen als het water overal op je lichaam is geweest. En vanaf toen kwam hij altijd op tijd. Meer weten over Martine Delfos?